
شهریور
متاسفانه استرس (فشار روانی و عصبی) امروز در زندگی اکثر افراد به نحو روزافزونی وجود دارد و به همین دلیل باید راههای مقابله با آن را دانست، چرا که اگر انسان به درستی با استرس مقابله نکند آسیب زیادی خواهد خورد و حتی ممکن است استرس روند زندگی فرد را مختل کرده و یا او را خانه نشین و حتی بیمار کند.
افرادی که با نگرانی و دلواپسی همیشگی زندگی می کنند، اغلب این دلهره را دارند که از منظر دیگران انسانی بدبین به نظر برسند یا بدگمانی هایشان موجب آزار اطرافیان بشود. یا حتی این مساله وجود دارد که دیگران واقعا آن ها را بدبین تصور می کنند.
بدبینی:
افراد بدبین اغلب انتخاب میکنند که بر نتایج منفی در زندگی تمرکز کنند. آنها معتقدند که عوامل بیرونی مثل تقدیر یا محیط اطراف ما باعث میشوند برخی مسائل غیرممکن شوند. آنها همچنین برگذشته تمرکز دارند و از تجربیات گذشته برای پیشبینی آینده استفاده میکنند. برای مثال، فردی شاد و کاملاً موفق میتواند آینده خود را بر اساس آسیبهای گذشته کاملاً تخریبشده ببیند.
افراد بدبین به سختی باور میکنند که میتوانند از پس چالشها بربیایند. بنابراین، ممکن است به اندازهی فرد خوشبین اعتمادبهنفس نداشته باشند. در جاییکه فرد خوشبین ممکن است امکاناتی را ببیند فرد بدبین فقط مشکلات را میبیند. اما زمانی که مشکلات پیش می آیند بر روی همه چیز زندگی اثر می گذارند و آنها را تخریب میکنند. افراد بدبین عملکرد دیگران را به خود نسبت میدهند. برای مثال، اگر شخصی در ترافیک از آنها جلو بزند، آنها ممکن است خشمگین و ناراحت شوند درحالیکه فرد خوشبین ممکن است فقط این واقعه را اینگونه برای خود معنا کند که آن فرد روز بدی داشته است.
چنین تجربه ای این سوالات را پیش می آورد که آیا این افراد، دچار اضطراب پارانوئیدی هستند؟ یا آیا نگرانی می تواند به بدبینی منجر گردد؟ در ادامه این مطلب به این پرسش ها پاسخ داده و تاثیرات پارانویا و اضطراب را بر زندگی روزمره بشر مورد بررسی قرار خواهیم داد.
آیا بدبینی را در زندگی تجربه کرده اید؟
اضطراب می تواند در نگاه فرد به خود و دیگران تاثیر مستقیم داشته باشد؛ احساسی مشابه به بدبینی. هر چه نگرانی شدیدتر باشد، درجه بدگمانی ها بیشتر و بالاتر خواهد بود.
اضطراب موجب تغییر فکر می شود
یکی از فاکتورهای قابل توجه اضطراب این است که به گونه ای طرز فکر شما را تغییر می دهد که هرگز متوجه آن نخواهید شد. اشخاصی که با عارضه تشویش و سراسیمگی دست و پنجه نرم می کنند، عموما تفکرات منفی گسترده ای دارند، به گونه ای که می توان آن را به پارانویا تشبیه کرد.
اگر در بیشتر مواقع احساسات منفی به محیط پیرامون خود دارید و همیشه منتظر اتفاق های تلخ و ناگوار هستید، احتمال اینکه دچار اضطراب باشید زیاد است.
اضطراب چگونه بدبینی می آورد؟
اضطراب تنها یک عارضه روانشناختی نیست، بلکه بیولوژیکی نیز هست. هنگامی که دچار نگرانی می شوید، فعالیت های شیمیایی مغزتان نیز تغییر می کند. در روند کار پیام رسان های عصبی که مسئول کنترل عواطف و احساسات شما هستند، وقفه ایجاد شده و در نتیجه، روش فکر کردن فرد عوض می شود. شاید شما متوجه چنین تغییری نشوید و خیال کنید که همه چیز به حالت عادی در حال انجام است. اما واقعیت این است که در اثر این رویداد، تفکرات شما منفی شده و ممکن است مسائل عادی زندگی را لاینحل تصور کنید.
این دقیقا روندی است که یک فرد بدبین تجربه می کند. با تاکید بر این موضوع که پارانویا و اضطراب، کاملا از هم مجزا هستند، در زیر تعدادی از تشابهات این دو عارضه را برشمرده ایم:
نگرانی از وقوع حوادث ناگوار
بیماران مبتلا به پارانویا و اضطراب، هر دو اکثر بدترین سناریوهای را در ذهن خود پرورش می دهند. به طور مثال، یک کودک مضطرب دایم این هراس را دارد که والدین خود را در اثر تصادف رانندگی از دست خواهد داد. کودکی که دچار پارانویاست نیز تفکراتی شبیه به این دارد که مثلا اشخاص غریبه به دنبال پدر و مادرش هستند تابه آن ها آسیب برسانند و مطمئن است که این اتفاق خواهد افتاد.
افرادی که دچار اضطراب هستند، عموما نگران مسائل غیرمنطقی هستند. کسانی که بدبینی دارند، همیشه بدترین و منفی ترین حالت یک رویداد را متصور شده و آن را به سرنوشت و حکم الهی نسبت می دهند.
یکی از عواملی که نقش مهمی در متوقف کردن استرس (فشار روانی و عصبی) و مقاومت در برابر آن دارد روحیه مثبت و داشتن حالت خوش بینی است. خوش بین ها همواره نیمه پر لیوان آب را می بینند، به زندگی امیدوارند و موقعیت های مختلف را مثبت تفسیر و تعبیر می کنند و همواره در انتظار نتایج مطلوب و مفید مسائل هستند.
خوشبینی:
افراد خوشبین به زیباییهای دنیا باور دارند و انتخاب آنها تمرکز بر نکات مثبت در زندگی است. آنها باور دارند که تصمیمات و تجربیاتشان را تحت کنترل دارند. خوشبینی همچنین بسیار متمرکز بر آینده است، یعنی این باور وجود دارد که فردا روز بهتری خواهد بود. خوشبینی، زمان حال را کاملاً خنثی میبیند. بعد از زمان حال، نقطهی بعدی میتواند خوب یا بد باشد. اما افراد خوشبین آن لحظه را بهعنوان یک فرصت برای به وجود آوردن اتفاقی خوب میبینند. افراد خوشبین میتوانند چگونگی تأثیرات تصمیمات امروز بر تجربههای فردا را ببینند. افراد خوشبین قادر به تحمل تمام مشکلات زندگی هستند و می توانند به مسیر خود با وجود مشکلات ادامه دهند. علاوه بر این، خوشبینها دوست دارند ببینند که در هر چیزی امکانی وجود دارد. این دیدگاه میتواند برای سلامت ذهن، اجتماع و روان مفید باشد، البته دراینبین تأثیرات مخربی نیز وجود دارد که به آنها خواهیم پرداخت.
بررسی ها نشان داده که افراد خوش بین از بیماری جسمی و یا علایم آن در برهه های زمانی پر استرس صحبتی نمی نمایند. بررسی های علمی انجام شده در مورد دو گروه انسانهای بدبین و خوش بین ثابت کرده که هر دو کاملا در جهت مخالف یکدیگر قرار دارند. خوش بین ها بر مشکلات تمرکز دارند و با آنها درگیر می شوند و تا مشکلات را حل نکرده اند از انجام کار دیگری خودداری می کنند. این گروه از انسانها همواره در جستجوی حمایت های اجتماعی هستند و از نصایح و توصیه دیگران برای حل مشکلات استفاده می کنند و برای مقابله با استرس های بالفعل و بالقوه برنامه طراحی می کنند.
افراد خوش بین درصد آزاد سازی تنش بیشتری نسبت به افراد بدبین دارند و به محض خروج از محل استرس، مسائل استرس زا را در همان محل می گذارند و با خود به منزل نمی آورند و به افراد خانواده منتقل نمی کنند، در حالی که افراد بدبین فاقد این توانایی هستند و متاسفانه مسائل استرس زای محل کار همراه آنها حرکت می کند و به زندگی خانوادگی وارد شده و مشکلات عدیده ای برای افراد خانواده ایجاد می نماید.
کدام برای سلامت شما مفیدتر است؟ خوشبین یا بدبینی
مطالعات بسیاری تأثیرات خوشبینی و بدبینی را بر سلامت بررسی کردهاند. درحالیکه اینطور به نظر میرسد که خوشبینی سلامت ما را بیشتر از بدبینی تأمین میکند، مطالعات نشان می دهند که افراد خوشبین ممکن است طول عمر کوتاهتری داشته باشند درحالیکه بدبین بودن چندین فایده دارد.
فواید بدبینی:
افراد خوشبین به خاطر تمایل به دیدن امکانات و موقعیتها احتمال دارد استرس بیشتری را تحمل کنند. افزایش استرس ریسک مشکلات قلبی مثل حملهی قلبی یا افزایش فشارخون را بالا میبرد. ازنظر روانشناسان بدبینی کمک میکند تا بهتر با استرس کنار بیاییم. سطح توقعات افراد بدبین از یک واقعه بسیار پایین است و همهی نتایج بد را قبل از واقعه با خود بررسی میکنند. این مسئله کمک میکند تا فرد نگرانی کمتری را تجربه کند زیرا برای بدترین اتفاقات آمادهشده است.
برخی مطالعات دیگر همچنین نشان میدهند که افراد بدبین بهاحتمال بیشتر دست به اقدامات پیشگیرانه در برابر مشکلات سلامتی میزنند. دلیل این مسئله تمایل به فکر کردن در مورد هر چیزی است که ممکن است اشتباه باشد. این مسئله شبیه جنگ دائم بین خوشبینی و بدبینی است.
فواید خوشبین بودن
اگرچه افراد خوشبین استرس بیشتری را تجربه میکنند، اما بهخوبی قادر به مدیریت استرس خود هستند. حتی اگر مشکلی پیش بیاید آنها همچنان قادر به دیدن امکانات در آینده هستند. از طرف دیگر بدبینی، تمرکز زیاد بر منفی گرایی است و ترکیب بدبینی با استرس درواقع با افسردگی در ارتباط است.
افرادی که دیدگاه مثبتتری به زندگی دارند بهاحتمال بیشتری از خود مراقبت میکنند یعنی غذای خوب میخورند و ورزش میکنند. مطالعات نشان دادهاند که افراد خوشبین روابط اجتماعی و مراقبتهای پزشکی قویتری دارند.
چگونه بیشتر خوشبین باشیم؟
برخی مطالعات بیان میکنند که خوشبینی و بدبینی به ژنهای ما مرتبط هستند که این مسئله میتواند توضیح دهد چرا برخی افراد تمایل ذاتی به دیدگاه مثبت به زندگی دارند. اما این به آن معنا نیست که اگر شما این ویژگی را ندارید نمیتوانید آن را در خود به وجود بیاورید. نکات زیر بیان میکنند که چگونه میتوانیم خوشبینتر باشیم.
دیدگاه خود را تغییر دهید:
دفعهی بعدی که به خاطر موضوعی احساس بدی داشتید، سعی کنید که به جنبههای مثبت ماجرا نگاه کنید. شاید به نظر یک کلیشه بیاید اما تغییر دیدگاه شما میتواند حال و احوال شمارا بهتر کند.. برای مثال اگر میگویید “من خیلی بد پیانو میزنم” این جمله را تبدیل به ” این فرد بسیار در نواختن پیانو بااستعداد است” کنید، تغییر یک دیدگاه خودسرزنشی میتواند به شما کمک کند تا گذشته را رها کرده و بر آینده متمرکز شوید.
نکات زیر به درمان بدبینی شما کمک میکند:
به شایعات اطرافیان درباره موضوعات مشابه توجه نکنید. اگر برای برخی افراد اتفاقهای ناخوشایند افتاده است، این موضوع ارتباطی به زندگی سالم شما ندارد.
کمی به عقب بروید. ازدواج صحیح و منطقی علاج قبل از واقعه است. اگر ازدواجی از روی پختگی و توام با انتخاب صحیح صورت گرفته است پس، جایی برای شک و تردید به شریک زندگی وجود ندارد.
همیشه به موضوعات مثبت فکر کنید. اگر همسرتان دیر به منزل میآید، لابد در ترافیک گیر کرده است. اگر تلفن موبایل را پیش شما پاسخ نمیدهد، لابد فرد مزاحمی است که همسرتان را دچار رنجش خاطر میکند و بسیاری موضوعات دیگر.
زندگی را این قدر به خود و خانواده خود سخت نگیرید، زندگی آن جور که شما فکر میکنید، عجیب و غریب نیست.
خودخواه نباشید. حس ناامنی زمانی پیش میآید که فرد خودخواه است و خود را حق به جانب میداند
همیشه زندگی خود را طوری کنترل کنید که باور داشته باشید نگرانیهای شما بی مورد هستند و هرگز واقعی نمیشوند. خوش بین باشید و هر اتفاق کوچکی را دلیلی بر خیانت همسر فرض نکنید.
اگر دچار ترس و بدبینی هستید باید روشهایی را تمرین کنید و ورزشهایی انجام دهید که ذهن و تمرکز شما را بیشتر و عمیقتر میکنند.
خودشناسی کنید و با سفر به درون خود افکار منفی را با خوش بینیهای سازنده جایگزین کنید.
شاید جلسههای روان درمانی یا مشاوره، مدیتیشن و هیپنوتیزم بتوانند در این مسیر شما را یاری برسانند.